हिवाळा देखील निर्जलीकरणाचा धोका वाढवतो. उन्हाळ्याच्या विपरीत, थंड हंगामात तुम्हाला तहान लागणार नाही, परंतु श्वासोच्छवास, घाम येणे आणि लघवीद्वारे तुमच्या शरीरातील पाणी कमी होत राहते. कोरडी हवा, कमी आर्द्रता आणि कमी द्रवपदार्थ सेवन यामुळे, हिवाळ्यात निर्जलीकरण ही एक सामान्य परंतु दुर्लक्षित समस्या बनते.
जर योग्यरित्या व्यवस्थापित केले नाही तर ते थकवा, डोकेदुखी, कोरडी त्वचा, सांधेदुखी आणि अगदी कमी प्रतिकारशक्ती निर्माण करू शकते. म्हणूनच, संपूर्ण आरोग्य राखण्यासाठी हिवाळ्यात हायड्रेटेड कसे राहायचे हे समजून घेणे आवश्यक आहे.
हिवाळ्यात डिहायड्रेशन का होते?
हिवाळ्यात, बाहेरील थंड हवा आणि आतली उबदार हवा वातावरण अत्यंत कोरडे बनवते. या कोरड्या वातावरणामुळे शरीरातील आर्द्रता लवकर कमी होते. शिवाय, लोक कमी पाणी पितात कारण थंड तापमानामुळे तहान कमी होते. चहा आणि कॉफीसारखे गरम पेये जास्त प्रमाणात सेवन केली जातात, परंतु ही पेये लघवी वाढवू शकतात आणि डिहायड्रेशनमध्ये योगदान देऊ शकतात. स्वेटर, जॅकेट आणि इतर थरांसारखे हिवाळ्यातील कपडे देखील घाम बाहेर काढतात, ज्यामुळे शरीरातील पाण्याची पातळी आणखी कमी होते आणि आपल्याला कळत नाही.
हिवाळ्यात डिहायड्रेशनची लक्षणे
अगदी सौम्य डिहायड्रेशन देखील तुमच्या उर्जेवर आणि मूडवर परिणाम करू शकते. सामान्य लक्षणे म्हणजे कोरडी त्वचा आणि ओठ फाटणे, डोकेदुखी किंवा चक्कर येणे, थकवा आणि अशक्तपणा, काळे लघवी, बद्धकोष्ठता आणि स्नायू पेटके. या लक्षणांकडे दुर्लक्ष केल्याने तुमची प्रतिकारशक्ती कमी होऊ शकते आणि थंडीच्या महिन्यांत आजारी पडण्याचा धोका वाढू शकतो.
तहान लागली नसली तरी भरपूर पाणी प्या.
तहान लागली नसली तरीही दिवसातून 6-8 ग्लास पाणी पिणे महत्वाचे आहे. ते सोपे करण्यासाठी, तुमच्या कामाच्या ठिकाणी किंवा बेडजवळ एक बाटली ठेवा. गरज पडल्यास आठवण करून द्या. हिवाळ्यात पचन आणि हायड्रेशनसाठी कोमट पाणी किंवा कोमट ओव्याचे किंवा जिरे पाणी देखील उत्तम आहे.
हिवाळ्यात भरपूर प्रमाणात हायड्रेटिंग फळे आणि भाज्या मिळतात. तुमच्या आहारात संत्री, गाजर, पालक, काकडी, टोमॅटो आणि मुळा यांचा समावेश करा. हे पदार्थ पाणी, फायबर आणि आवश्यक पोषक तत्वांनी समृद्ध असतात जे तुमचे शरीर हायड्रेटेड आणि निरोगी ठेवतात. हिवाळ्यात सूप आणि रस्सा देखील हायड्रेटिंगसाठी उत्तम पर्याय आहेत.
जास्त चहा आणि कॉफीचे सेवन मर्यादित करा
थंड हवामानात चहा आणि कॉफी आरामदायी असतात, परंतु ते सौम्य लघवीचे प्रमाण वाढवणारे औषध म्हणून देखील काम करू शकतात. जास्त प्रमाणात मद्यपान केल्याने तुम्हाला जास्त लघवी होऊ शकते, ज्यामुळे द्रवपदार्थ कमी होऊ शकतात. तुमचे दररोजचे सेवन 2-3 कप पर्यंत मर्यादित करा. त्या अतिरिक्त कपऐवजी तुळस चहा, आल्याची चहा किंवा कोमट लिंबू पाणी यांसारख्या हर्बल पेयांचा वापर करा, जे तुम्हाला डिहायड्रेट करण्याऐवजी हायड्रेट करतात.
घरी ह्युमिडिफायर वापरा
हीटर आणि रूम वॉर्मर हवा खूप लवकर कोरडी करतात, ज्यामुळे घसा आणि त्वचा कोरडी होते आणि डिहायड्रेशन होते. ह्युमिडिफायर वापरल्याने घरातील आर्द्रता राखण्यास मदत होते. जर तुमच्याकडे ह्युमिडिफायर नसेल, तर हवेत नैसर्गिकरित्या ओलावा जोडण्यासाठी हीटरजवळ पाण्याचा एक वाटी ठेवा.
त्वचेला नियमितपणे मॉइश्चरायझ करा
तुमच्या त्वचेला मॉइश्चरायझर ठेवल्याने पाण्याचे नुकसान कमी होण्यास मदत होते. आंघोळीनंतर आणि झोपण्यापूर्वी चांगल्या दर्जाचे मॉइश्चरायझर वापरा. कोरफडीचे जेल, नारळाचे तेल किंवा शिया बटरसारखे नैसर्गिक पर्याय दीर्घकाळ टिकणारे ओलावा देतात आणि कोरडेपणा, खाज सुटणे आणि त्वचेला भेगा पडणे टाळतात.
हिवाळ्यात उबदार आणि निरोगी पदार्थ खा
गोंड लाडू, तीळ, गूळ, काजू आणि बिया यांसारखे हिवाळ्यातील पदार्थ ऊर्जा, रोगप्रतिकारक शक्ती आणि शरीरातील उष्णता टिकवून ठेवण्यास मदत करतात. गरम सूप, भाज्यांचे स्टू आणि दलिया खाल्ल्याने ओलावा आणि पोषण दोन्ही वाढते.
अति थंडीत अल्कोहोल घेणे टाळा
अल्कोहोल शरीराचे तापमान कमी करते आणि तुमचे शरीर लवकर डिहायड्रेट करते. जर तुम्ही अधूनमधून अल्कोहोल पीत असाल तर गमावलेल्या द्रवपदार्थांची भरपाई करण्यासाठी पाण्याचे सेवन वाढवा.
अस्वीकरण (Disclaimer) : या लेखात दिलेली माहिती आणि उपाय सामान्य माहितीवर आधारित आहे. या माहितीची पूर्णता, विश्वासार्हता आणि अचूकता याबाबत वेबदुनिया कोणतीही हमी देत नाही. अधिक माहितीसाठी संबंधित तज्ज्ञांचा सल्ला घ्यावा.
Edited By - Priya Dixit
