जातक कथा : अहंकारी कावळा

Kids story : अनेक वर्षांपूर्वीची गोष्ट आहे. हंसांचा एक कळप समुद्रकिनाऱ्यावरून जात होता, त्याच ठिकाणी एक कावळाही मजा करत होता. त्याने हंसांकडे तिरस्काराने पाहिले, “तुम्ही लोक खूप छान उडता!” कावळा थट्टा करत म्हणाला, “तुम्ही लोक आणखी काय करू शकता, तुम्ही फक्त पंख फडफडवून उडू शकता.  तुम्ही माझ्याइतक्या वेगाने उडू शकता का? तुम्ही माझ्यासारखे हवेत कलाबाजी करू शकता का? नाही, तुम्हाला उडणे म्हणजे काय हे देखील माहित नाही!”

कावळ्याचे ऐकून एक म्हातारा हंस म्हणाला, “तुम्ही हे सर्व करू शकता हे चांगले आहे, पण तुम्ही त्याबद्दल अहंकारी होऊ नये.” “मला अहंकार माहित नाही, जर तुमच्यापैकी कोणी माझ्याशी स्पर्धा करू शकत असेल तर पुढे या आणि मला पराभूत करा.” असे कावळा म्हणाला. एका तरुण नर हंसाने कावळ्याचे आव्हान स्वीकारले. स्पर्धा दोन टप्प्यात आयोजित करण्याचे ठरले, पहिल्या टप्प्यात कावळा त्याच्या युक्त्या दाखवेल आणि हंसालाही तेच करावे लागेल आणि दुसऱ्या टप्प्यात कावळ्याला हंसाच्या युक्त्या पुन्हा कराव्या लागतील. स्पर्धा सुरू झाली, कावळा पहिला टप्पा सुरू करून एकामागून एक युक्ती दाखवू लागला, कधी तो गोल गोल फिरत असे आणि कधी तो जमिनीला स्पर्श करत वर उडत असे. हंस त्याच्याविरुद्ध विशेष काही करू शकला नाही. कावळा आणखी गर्विष्ठपणे बोलू लागला, "मी आधीच सांगत होतो की तुम्हाला दुसरे काही माहित नाही. मग दुसरा टप्पा सुरू झाला, हंस उडून समुद्राकडे उडू लागला. कावळाही त्याच्या मागे लागला, "तू कोणती युक्ती दाखवत आहे, सरळ उडणे आव्हान आहे का? तू खरोखर मूर्ख आहेस!", कावळा म्हणाला.
पण हंसाने उत्तर दिले नाही आणि शांतपणे उडत राहिला. हळूहळू ते जमिनीपासून खूप दूर गेले आणि कावळ्याचा आवाजही कमी झाला आणि काही वेळाने तो पूर्णपणे थांबला. कावळा आता खूप थकला होता, इतका की त्याला हवेत स्वतःला रोखणेही कठीण होत होते आणि तो वारंवार पाण्याजवळ जात होता. हंसाला कावळ्याची परिस्थिती समजली, पण नकळत असल्याचे भासवत तो म्हणाला, "तू पुन्हा पुन्हा पाण्याला का स्पर्श करत आहेस, हीही तुझीच एक युक्ती आहे का?" "नाही" कावळा म्हणाला, "मला माफ करा, मी आता पूर्णपणे थकलो आहे आणि जर तुम्ही मला मदत केली नाही तर मी मरेन. मला वाचवा, मी कधीही अभिमान दाखवणार नाही."
हंसाला कावळ्याची दया आली, त्याने विचार केला की किमान कावळ्याला धडा मिळाला आहे, आता त्याचा जीव वाचवणे चांगले होईल, आणि त्याने कावळ्याला त्याच्या पाठीवर बसवले आणि किनाऱ्याकडे परत उडून गेला. मग कावळ्याने हंसाचे आभार मानले.
तात्पर्य : आपल्यात असलेल्या गोष्टींचा कधीही अहंकार करू नये.
Edited By- Dhanashri Naik