जातक कथा : रुरु मृग

Kids story : अनेक वर्षांपूर्वीची कहाणी आहे. एकेकाळी रुरु नावाचा एक हरीण होता. या हरणाचा रंग सोन्यासारखा होता, त्याचे केस रेशमी मखमलीपेक्षा मऊ होते आणि त्याचे डोळे आकाशी निळे होते. रुरु हरण कोणाचेही मन मोहून टाकेल. हे हरीण अधिक सुंदर आणि बुद्धिमान होते आणि माणसासारखे बोलू शकत होते. रुरु हरणाला चांगलेच माहित होते की माणूस हा एक लोभी प्राणी आहे. तरीसुद्धा, त्याला मानवांबद्दल करुणा होती.

तसेच एके दिवशी रुरु हरीण जंगलात फेरफटका मारत होता, पण नंतर त्याला माणसाच्या ओरडण्याचा आवाज ऐकू आला. जेव्हा तो त्या ठिकाणी पोहचला  तेव्हा त्याला नदीच्या प्रवाहात एक माणूस तरंगताना दिसतो. हे पाहून, हरीण त्याला वाचवण्यासाठी नदीत उडी मारतो आणि बुडणाऱ्या माणसाला त्याचे पाय धरण्याचा सल्ला देतो, पण तो माणूस त्याचे पाय धरून हरणावर बसतो.  तो स्वतः वेदना सहन करतो आणि त्या व्यक्तीला किनाऱ्यावर आणतो. तसेच बाहेर येताच तो माणूस हरणाचे आभार मानतो, त्यावर हरण उत्तर देते, "जर तुम्हाला खरोखर माझे आभार मानायचे असतील तर कोणालाही सांगू नका की एका सोनेरी हरणाने तुम्हाला बुडण्यापासून वाचवले." हरीण त्याला म्हणाला, "जर मानवांना माझ्याबद्दल कळले तर ते माझी शिकार करण्याचा प्रयत्न करतील. आता काही काळानंतर, त्या राज्याच्या राणीला एक स्वप्न पडते ज्यामध्ये तिला रुरु हरण दिसते. रुरु हरणाचे सौंदर्य पाहिल्यानंतर, राणी ते आपल्याजवळ ठेवण्याची इच्छा करू लागते. यानंतर राणी राजाला रुरु हरण शोधून आणण्यास सांगते. कोणताही विलंब न करता राजा शहरात घोषणा करतो की जो कोणी रूर हरण शोधण्यात मदत करेल त्याला एक गाव दिले जाईल.

आता राजाची ही माहिती हरणाने वाचवलेल्या व्यक्तीपर्यंतही पोहोचते. तो माणूस वेळ न घालवता राजाच्या दरबारात पोहोचतो आणि राजाला रुरु हरणाबद्दल सांगतो. तो माणूस राजा आणि सैनिकासह जंगलाकडे निघाला. जंगलात पोहोचल्यानंतर, राजाचे सैनिक हरणांच्या अधिवासाला सर्व बाजूंनी घेरतात. जेव्हा राजा हरण पाहतो तेव्हा तो खूप आनंदित होतो, कारण ते अगदी राणीने वर्णन केलेल्या हरणांसारखेच होते. हरीण चारही बाजूंनी सैनिकांनी वेढलेले होते आणि राजा त्यावर बाण मारत होता, पण मग हरीण मानवी भाषेत राजाला म्हणाला, "हे राजा, तुम्ही मला मारू शकता, पण आधी मला हे जाणून घ्यायचे आहे की तुम्हाला माझ्या जागेचा रस्ता कोणी सांगितला." यावर राजने त्या व्यक्तीकडे बोट दाखवले ज्याचा जीव हरणाने वाचवला होता. त्या व्यक्तीला पाहून हरीण म्हणतो -"पाण्यातील लाकडी लाकूड बाहेर काढा पण कृतघ्न व्यक्तीला कधीही बाहेर काढू नका.

जेव्हा राजाने हरणाला या शब्दांचा अर्थ विचारला तेव्हा हरणाने सांगितले की त्याने या माणसाला बुडण्यापासून वाचवले आहे. हरणाचे बोलणे ऐकल्यानंतर, राजामधील माणुसकी जागी झाली. त्याला स्वतःची लाज वाटली आणि रागाच्या भरात त्याने त्या व्यक्तीकडे बाण रोखला. हे पाहून हरणाने राजाला त्या माणसाला मारू नका अशी विनंती केली. हरणाची करुणा पाहून राजाने त्याला आपल्या राज्यात येण्याचे आमंत्रण दिले. राजाच्या निमंत्रणावरून हरीण काही दिवस राजवाड्यात राहिला आणि नंतर जंगलात परतला.

तात्पर्य : कधीही कोणाचेही उपकार विसरू नये. मग तो माणूस असो किंवा प्राणी.

Edited By- Dhanashri Naik