गुरूवार, 28 मार्च 2024
  1. लाईफस्टाईल
  2. योग
  3. योगासन
Written By
Last Updated : सोमवार, 3 जानेवारी 2022 (17:04 IST)

अर्ध मत्स्येन्द्रासन : फायदे आणि आसन करण्याची योग्य पद्धत Ardhamatsyendrasana

अर्धमात्स्येंद्रासनाला "हाफ स्पाइनल ट्विस्ट पोझ" असेही म्हणतात. तसे, "अर्ध मत्स्येंद्रसन" हे तीन शब्दांनी बनलेले आहे: अर्ध, मत्स्य आणि इंद्र. अर्ध म्हणजे अर्धा, मत्स्य म्हणजे मासा आणि इंद्र म्हणजे देव. 'अर्धमात्स्येंद्र' म्हणजे शरीराला अर्धवट वाकवणे किंवा फिरवणे. अर्धमत्स्येंद्र मुद्रा तुमच्या पाठीच्या कण्यांसाठी खूप फायदेशीर आहे. हे आसन फुफ्फुसांना योग्य प्रमाणात ऑक्सिजन पोहोचवण्यास मदत करते किंवा गुप्तांगांसाठी खूप फायदेशीर आहे. हे आसन मणक्याचे संबंधित आहे, म्हणून ते काळजीपूर्वक केले पाहिजे.
 
अर्ध मत्स्येंद्रसन करण्याची प्रक्रिया
पाय पसरवून बसा, दोन्ही पाय एकत्र ठेवा, पाठीचा कणा सरळ असावा.
डावा पाय वाकवा आणि डाव्या पायाची टाच उजव्या हिपजवळ ठेवा (किंवा तुम्ही डावा पाय सरळ देखील ठेवू शकता).
उजवा पाय समोर डाव्या गुडघ्याच्या वर ठेवा.
डावा हात उजव्या गुडघ्यावर आणि उजवा हात मागे ठेवा.
कंबर, खांदे आणि मान उजवीकडून वळून उजव्या खांद्यावर बघा.
पाठीचा कणा सरळ ठेवा.
दीर्घ, खोल श्वास घेत ही स्थिती कायम ठेवा.
श्वास सोडताना आधी उजवा हात सोडा, नंतर कंबर, नंतर छाती आणि शेवटी मान. 
आरामात सरळ बसा.
दुसऱ्या बाजूने प्रक्रिया पुन्हा करा.
श्वास सोडत परत समोर या.
 
अर्ध मत्स्येंद्रसनाचे फायदे
पाठीचा कणा मजबूत होतो.
छातीचा विस्तार करून, फुफ्फुसांना योग्य प्रमाणात ऑक्सिजन मिळतो.
अर्ध मत्स्येंद्रासनामुळे मणक्याची लवचिकता वाढते, ज्यामुळे त्याची कार्यक्षमता वाढते.
पाठदुखी आणि जडपणापासून आराम मिळतो.
छाती उघडते आणि फुफ्फुसांना ऑक्सिजनचा पुरवठा वाढवते.
अर्धा मत्स्येंद्रसन नितंबांचे सांधे कमी करते, आणि त्यांच्यातील कडकपणा दूर करते.
हात, खांदे, पाठीचा वरचा भाग आणि मान यांचा ताण कमी होतो.
अर्ध मत्स्येंद्रसन स्लिप-डिस्कसाठी उपचारात्मक आहे (परंतु हे आसन करण्यापूर्वी डॉक्टरांचा सल्ला जरूर घ्या).
ओटीपोटाच्या अवयवांची मालिश करते आणि पचन सुधारते, जे बद्धकोष्ठतेसाठी फायदेशीर आहे.
हे स्वादुपिंडासाठी फायदेशीर आहे, यामुळे अर्ध मत्स्येंद्रसन मधुमेहासाठी उपयुक्त आहे.
अर्ध मत्स्येंद्रासन मधुमेह, बद्धकोष्ठता, गर्भाशयाच्या ग्रीवेचा दाह, मूत्रमार्गाचे विकार, मासिक पाळीत अडथळा आणि अपचन यांवर उपचारात्मक आहे.
 
अर्धा मत्स्येंद्रसन मध्ये खबरदारी
गर्भधारणेदरम्यान आणि मासिक पाळी दरम्यान हे आसन करु नये.
हृदय, पोट किंवा मेंदूची शस्त्रक्रिया झालेल्यांनी हे आसन करू नये.
पेप्टिक अल्सर किंवा हर्निया असलेल्या लोकांनी हे आसन अत्यंत काळजीपूर्वक करावे.
जर तुम्हाला पाठीच्या कण्याला गंभीर दुखापत झाली असेल किंवा समस्या असेल तर हे आसन करू नका.
हे आसन सौम्य स्लिप-डिस्कमध्ये फायदेशीर ठरू शकते, परंतु गंभीर प्रकरणांमध्ये ते करू नये.