दिलीप कुमार यांनी राज कपूरचा 'संगम' का केला नाही?
राज कपूर दिग्दर्शित ‘संगम’ हा चित्रपट 1964 मध्ये रिलीज झाला आणि त्याला तयार होण्यासाठी बराच कालावधी लागला. त्या काळात राज कपूर, दिलीप कुमार आणि देव आनंद या तिघांनी बॉलिवूडमध्ये वर्चस्व गाजवले होते जसे की या काळात सलमान खान, शाहरुख खान आणि आमिर खान यांचे वर्चस्व आहे. दिलीप, राज आणि देव यांचीही स्पर्धा होती, पण त्यांच्यात कटुता नव्हती. तथापि, त्याचे चाहते आपापसात भांडत असत आणि आपल्या लाडक्या स्टाला अधिक चांगले असल्याची जाणीव करुन देण्यात कसलीही कसर सोडत नव्हते.
जेव्हा राज कपूर यांनी संगम बनवण्याचा निर्णय घेतला तेव्हा दोन नायकांची आणि एका नायिकेची गरज भासू लागली. स्वतः राज कपूरला एक भूमिका करायची होती आणि दुसर्‍या भूमिकेसाठी दिलीपकुमारला कास्ट करायचे होते. दिलीप आणि राज यांनी यापूर्वी अंदाज नावाच्या चित्रपटात एकत्र काम केले होते.
राज कपूर दिलीप कुमारला साइन करण्यासाठी गेले असता त्यांनी स्क्रिप्ट आणि कोरा चेक आपल्यासोबत नेला होता. त्यांनी दिलीप कुमारला सांगितले की तुम्हाला आवडलेल्या भूमिकेला हो म्हणा आणि चेकमध्ये तुम्हाला पाहिजे तितके पैसे लिहा आणि हा चित्रपट करा.
दिलीप कुमार यांनाही पटकथा आवडली, पण त्यांनी चित्रपट करण्यास नकार दिला. ते म्हणाले की जर त्यांनी हा चित्रपट केला तर त्यांचे चाहते आणि राज कपूर यांचे चाहते आपापसात भांडतील आणि त्याचा परिणाम त्यांच्या नात्यावरही होऊ शकतो.
तसे, दुसरी गोष्ट अशी आहे की दिलीपकुमार यांनी राज कपूर यांच्यासमोर अशी अट ठेवली होती की आपण चित्रपटाचे फाइनल एडिटिंग करतील, ज्याला राज कपूर यांनी नकार दिला.
दिलीपकुमार यांनी नकार दिल्यानंतर राज कपूरने देव आनंद यांना चित्रपटाची ऑफर दिली पण त्यांनी ती नाकारली. बंगाली चित्रपटांचा स्टार उत्तम कुमार यांना देखील घेण्याचा प्रयत्न केला, पण या गोष्टी निष्फळ ठरल्या. अखेर राजेंद्र कुमार या चित्रपटात राज कपूरसोबत दिसले.
नायिका म्हणून वैजयंतीमाला ही पहिली पसंती नव्हती. राज कपूरला नर्गिसला कास्ट करायचे होते, पण त्यांनी हा चित्रपट करण्यास नकार दिला.
नंतर संगम रिलीज झाली आणि खर्चापेक्षा आठपट जास्त व्यवसाय केला. या चित्रपटाचा त्या काळात बॉक्स ऑफिस कलेक्शन 8 कोटी होता, ही रक्कम आजच्या युगात सुमारे 700 कोटी रुपये इतकी झाली असावी.
