शनिवार, 20 एप्रिल 2024
  1. मराठी बातम्या
  2. अर्थजगत
  3. वाणिज्य वृत्त
Written By
Last Modified: नवी दिल्ली , शनिवार, 11 डिसेंबर 2021 (11:02 IST)

व्यक्तीचा मृत्यू झाल्यानंतर बँकेत ठेवलेल्या पैशाचे काय होते?

जर तुम्हाला वाटत असेल की मृत व्यक्तीचे एटीएम कार्ड आणि पिन नंबर वापरून तुम्ही त्याच्या खात्यातून पैसे काढू शकता, तर तुमच्या माहितीसाठी आम्ही तुम्हाला सांगतो की असे करणे दंडनीय गुन्हा आहे. तुम्ही त्या बँक खात्याचे संयुक्त धारक असाल तरच तुम्ही पैसे काढू शकता, अन्यथा तो गुन्हा ठरेल. त्यामुळे आता प्रश्न असा पडतो की जेव्हा एखाद्याचा मृत्यू होतो तेव्हा त्याच्या खात्यातून पैसे कसे काढता येतील? तर आपण तपशीलवार वर्णन करूया.
 
बँक खाते उघडताना, बँक अनेक प्रकारची माहिती विचारते आणि नॉमिनीचे नाव देखील टाकण्यास सांगते. बँकेने ते का मागितले आणि नॉमिनी निवडणे किती महत्त्वाचे आहे याचा तुम्ही कधी विचार केला आहे का? बँक खात्यात नावनोंदणी केल्याने तुम्हाला तुमच्या कुटुंबाला होणारा त्रास टाळता येईल.
 
ज्यांनी तरुण वयात बँक खाती उघडली आहेत, जे आता ज्येष्ठ आहेत, त्यांनी नावनोंदणी केली नसावी, जरी त्यांनी नामनिर्देशित व्यक्ती घोषित केले असावे. तुम्हाला माहिती आहे का, जर एखाद्या व्यक्तीचा बचत खात्यात नाव नोंदवल्याशिवाय मृत्यू झाला तर काय होते? मृत व्यक्तीच्या खात्यातून पैसे काढण्याचे काही मार्ग आहेत. तीन प्रकारच्या परिस्थिती असू शकतात ज्यामध्ये पैसे काढता येतात.
 
मृत व्यक्तीसोबत संयुक्त खाते
जर एखाद्या व्यक्तीचे मृत व्यक्तीसोबत संयुक्त खाते असेल, तर खात्यातील रक्कम दुसरी व्यक्ती काढू शकते, कारण संपूर्ण रक्कम संयुक्त धारकाकडे हस्तांतरित केली जाते. अशा स्थितीत खात्यातून मृत व्यक्तीचे नाव काढून टाकण्यासाठी त्याच्या मृत्यू प्रमाणपत्राची प्रत बँकेच्या शाखेत जमा करावी लागेल. यानंतर बँक मृत व्यक्तीचे नाव संयुक्त खात्यातून काढून टाकेल.
 
आपण नामांकित असल्यास?
जर नॉमिनी असेल तर बँक खात्यात उपलब्ध असलेले पैसे नॉमिनीला दिले जातात. पैसे सुपूर्द करण्यापूर्वी, बँक नामनिर्देशन तसेच मृत्यू प्रमाणपत्राची मूळ प्रत सत्यापित करते. नामांकनावर वाद असल्यास आणि मृत्युपत्राची प्रत (मृत व्यक्तीची इच्छा व्यक्त करणारा कायदेशीर दस्तऐवज) बँकेकडे असणे आवश्यक आहे, ही प्रक्रिया लांबलचक असू शकते. पैसे मिळाल्याच्या वेळी, मूळ नॉमिनीला पैसे दिले गेले आहेत याची खात्री करण्यासाठी बँक दोन साक्षीदारांना विचारते.
 
नॉमिनी नसेल तर?
खात्यात नॉमिनी नसल्यास, पैसे मिळवू इच्छिणाऱ्या व्यक्तीला दीर्घ कायदेशीर प्रक्रियेतून जावे लागेल. त्याला मृत्यूपत्र किंवा उत्तराधिकार प्रमाणपत्र द्यावे लागेल, जे सिद्ध करते की त्याला मृताचे पैसे मिळाले पाहिजेत.