गुरूवार, 28 मार्च 2024
  1. लाईफस्टाईल
  2. आरोग्य
  3. आरोग्य लेख
Written By
Last Modified: गुरूवार, 15 डिसेंबर 2022 (22:31 IST)

Prostate Cancer प्रोस्टेट कर्करोगाचा धोका कसा कमी करायचा?

prostate cancer
प्रोस्टेट कँसर : अनभिज्ञता, प्रवेशयोग्यता आणि महाग उपाय योजना यामुळे प्रोस्टेट कँसर पुरुषांमध्ये बळावते
 
राहिल शाह- संचालक, बीडीआर फार्मा
 
प्रोस्टेट कँसर हा पुरुषांमध्ये निदान होणारा सर्वात सामान्य गैर-त्वचा कर्करोग आहे, फुफ्फुसाच्या कर्करोगानंतर कर्करोगाच्या मृत्यूचे दुसरे प्रमुख कारण.  मध्ये प्रोस्टेट कर्करोगाच्या रुग्णांची संख्या 34,500 आहे,
2030 पर्यंत 48,700 पर्यंत वाढण्याचा अंदाज आहे. २०२० मध्ये, मृत्यू  दर १६,००० असेल. प्रोस्टेट ही एक पुरुष प्रजनन प्रणाली ग्रंथी आहे जी मूत्राशयाच्या अगदी खाली आणि गुदाशयासमोर असते. हे अक्रोडाच्या आकाराचे असते आणि मूत्रमार्गाचा एक भाग व्यापते. प्रोस्टेट ग्रंथी द्रव तयार करते, जो शुक्राणूंचा एक घटक असतो.
नॅशनल कॅन्सर इन्स्टिट्यूट (NCI) च्या मते, जवळजवळ सर्व प्रोस्टेट कॅन्सर एडेनोकार्सिनोमास असतात (असा कर्करोग ज्या पेशींमध्ये श्लेष्मा आणि इतर द्रव तयार करतात आणि सोडतात). प्रोस्टेट कर्करोगाची सुरुवातीची लक्षणे वारंवार अनुपस्थित असतात. प्रगत प्रोस्टेट कर्करोग असलेल्या पुरुषांना जास्त वेळा लघवी होऊ शकते किंवा लघवीचा प्रवाह कमी होऊ शकतो, परंतु ही लक्षणे प्रोस्टेट स्थितीमुळे देखील होऊ शकतात. प्रोस्टेट कॅन्सरसाठी प्रभावी स्क्रीनिंग पर्यायांमुळे, हा आजार पसरण्याआधीच अनेकदा शोधला जातो आणि या प्रकारच्या कर्करोगामध्ये एकूण जगण्याचे दर अनुकूल असतात. प्रोस्टेट कॅन्सर हा पुरुषांमधील सर्वात सामान्य कर्करोगांपैकी एक आहे. ५ वर्षांच्या जगण्याचा दर भारतात फक्त ६४% आहे. ६५ वर्षांपेक्षा जास्त वयाच्या पुरुषांमध्ये हे सर्वात सामान्य आहे. तथापि, तरुण लोकांमध्ये प्रोस्टेट कर्करोगाच्या प्रकरणांमध्ये अलीकडे वाढ झाली आहे.          
प्रोस्टेट कॅन्सरच्या लक्षणांकडे वारंवार दुर्लक्ष केले जाते, परिणामी रोगाच्या वाढीच्या टप्प्यावर परिणाम होतो. प्रोस्टेट कर्करोगाच्या कोणत्याही सुरुवातीच्या लक्षणांची नोंद घ्या आणि त्याला किरकोळ आजार समजू नका. स्मॉल सेल कार्सिनोमा आणि न्यूरोएंडोक्राइन ट्यूमर हे प्रोस्टेट कर्करोगाचे दोन प्रकार आहेत.  
TCC (ट्रान्झिशनल सेल कार्सिनोमा)
सारकोमा कर्करोगाच्या ट्यूमर आहेत. एडेनोकार्सिनोमा हा प्रोस्टेट कर्करोगाचा सर्वात सामान्य प्रकार आहे आणि तो तुमच्या प्रोस्टेटच्या भागात असलेल्या ग्रंथींमध्ये विकसित होतो. स्तन, पोट, फुफ्फुस, स्वादुपिंड आणि कोलोरेक्टल कर्करोग हे सर्व एडेनोकार्सिनोमा विकसित करू शकतात.
प्रोस्टेट कर्करोगाची सर्वात सामान्य लक्षण 
- लघवी करताना जळजळ, वेदना किंवा अस्वस्थता
- लघवीला त्रास 
- लघवीत रक्त येणे
- रात्री वारंवार लघवी होणे
- वीर्य मध्ये रक्त
- इरेक्टाइल डिसफंक्शन (ED)
- मुत्राशयावरील नियंत्रण गमावणे
- वेदनादायक उत्सर्ग
मेटास्टॅटिक प्रोस्टेट कर्करोगाची चिन्हे निदान आणि उपचारांमध्ये विलंब झाल्यास प्रोस्टेट कर्करोग होऊ शकतो.
कोणाला जास्त धोका आहे?
प्रोस्टेट कर्करोगाच्या जोखीम घटकांमध्ये वाढते वय, कर्करोगाचा कौटुंबिक इतिहास आणि लठ्ठपणा यांचा समावेश आहे. खराब जीवनशैली जबाबदार आहेत. तज्ज्ञांचा असा विश्वास आहे की फळे आणि भाज्यांनी समृद्ध आहार घेणे, नियमित व्यायाम करणे आणि निरोगी वजन राखणे यामुळे प्रोस्टेट कर्करोगाचा धोका कमी होऊ शकतो.
चाचणीचे कोणते पर्याय उपलब्ध आहेत?
या व्यक्तींची प्रोस्टेट कर्करोगाची तपासणी झाली पाहिजे.
- ५० आणि त्याहून अधिक वयाच्या पुरुषांना प्रोस्टेट कर्करोगाचा सरासरी धोका आणि किमान १० वर्षे अधिक आयुर्मान.
- ४५ आणि त्याहून अधिक वयाचे उच्च-जोखीम असलेले आफ्रिकन-अमेरिकन पुरुष आणि ६५ वर्षापूर्वी प्रोस्टेट कर्करोग झालेल्या प्रथम-नातेवाईकांसह (भाऊ किंवा वडील) पुरुष.       
- तुम्ही अल्ट्रासाऊंड, एमआरआय किंवा प्रोस्टेट बायोप्सी देखील करू शकता, ज्यामध्ये तुमच्या प्रोस्टेटमधील ऊतकांचे नमुने गोळा केले जातात.
प्रोस्टेट कर्करोगाचे स्वतःचे निदान कसे करावे?
प्रोस्टेट कर्करोगाचे स्व-निदान करण्याचा सर्वोत्तम मार्ग म्हणजे घरी PSA रक्त तपासणी. आपण नेहमी रोगाशी संबंधित लक्षणानुसार सल्ला घेऊ शकता. तुम्हाला काहीतरी चुकीचे असल्याची शंका असल्यास, डिजिटल रेक्टल तपासणीसाठी डॉक्टरांचा सल्ला घ्या, ज्या दरम्यान ते तुमच्या प्रोस्टेटची तपासणी करतील ज्यामध्ये गुठळ्या आहेत कि नाही ते समजेल. 
प्रोस्टेट कर्करोगाचा धोका कसा कमी करायचा?
प्रोस्टेट कर्करोगाचा धोका कमी करण्याचा कोणताही वैद्यकीयदृष्ट्या सिद्ध मार्ग नसला तरी, तुम्ही नेहमी निरोगी जीवनशैली निवडू शकता. कमी चरबीयुक्त आहार, फळे किंवा भाज्या खाणे आणि आपल्या दैनंदिन दुग्धजन्य पदार्थांचे सेवन मर्यादित केल्याने आपले एकंदर आरोग्य सुधारू शकते आणि प्रोस्टेट कर्करोगाचा धोका कमी होतो. शिवाय, निरोगी वजन राखणे, शारीरिकदृष्ट्या सक्रिय असणे आणि नियमित तपासणी करावी ज्यामुळे प्रोस्टेट कर्करोगाचा धोका कमी करता येईल.

Published By -Smita Joshi