शुक्रवार, 8 ऑगस्ट 2025
  1. लाईफस्टाईल
  2. आरोग्य
  3. आरोग्य सल्ला
Written By
Last Modified: गुरूवार, 29 मे 2025 (07:00 IST)

या 6 प्रकारच्या लोकांनी आंबा खाऊ नये, जाणून घ्या धक्कादायक कारण

Side effects of mango
Who should not eat mango:  उन्हाळा सुरू होताच आपल्या हृदयात आणि जिभेवर एकच नाव असते - आंबा. 'फळांचा राजा' म्हणून ओळखला जाणारा आंबा केवळ चवीलाच चविष्ट नसतो, तर त्यात असलेले व्हिटॅमिन ए, सी, पोटॅशियम आणि अँटिऑक्सिडंट्स सारखे लपलेले पोषक घटक अनेक आरोग्य फायदे देखील देतात.
आंब्याचे विविध प्रकार जसे की आंब्याचा रस, फणसाचा आंबा, आंबा पन्हे  किंवा आंब्याची चटणी, प्रत्येकाच्या मनाला आकर्षित करते. पण तुम्हाला माहिती आहे का की आंबा सर्वांसाठी सारखाच फायदेशीर नाही? अनेकदा लोक त्यांच्या आरोग्याची स्थिती परवानगी देते की नाही याचा विचार न करता, चव आणि आनंदासाठी दिवसभर आंबे खातात.

आयुर्वेद आणि आधुनिक विज्ञान दोन्ही स्पष्ट करतात की काही विशिष्ट आरोग्य समस्या असलेल्या लोकांनी आंबा खाणे टाळावे. या लेखात आपण अशाच6 प्रकारच्या लोकांबद्दल जाणून घेऊ ज्यांनी आंब्यापासून दूर राहावे, अन्यथा त्याची चव आरोग्यासाठी हानिकारक ठरू शकते.
 
1. मधुमेहाचे रुग्ण
आंब्यामध्ये नैसर्गिक साखर (फ्रुक्टोज) भरपूर असते आणि त्याचा ग्लायसेमिक इंडेक्स देखील जास्त असतो. याचा अर्थ असा की आंबा खाल्ल्याने रक्तातील साखरेची पातळी खूप लवकर वाढू शकते. ज्यांना टाइप-२ मधुमेह किंवा प्री-डायबेटिक स्थिती आहे त्यांच्यासाठी आंबा खाणे धोकादायक ठरू शकते. जरी कधीकधी मर्यादित प्रमाणात आंबे खाल्ल्याने कोणतेही नुकसान होणार नाही, परंतु दररोज2-3 आंबे खाल्ल्याने साखरेचे प्रमाण वाढू शकते. म्हणून, मधुमेहाच्या रुग्णांनी आंबा खाण्यापूर्वी डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा.
2. ज्यांना पोटाच्या समस्या किंवा आम्लपित्त आहे
आंब्याचे स्वरूप उष्ण मानले जाते. अशा परिस्थितीत, ज्यांना आधीच गॅस, अ‍ॅसिड रिफ्लक्स किंवा बद्धकोष्ठता यासारख्या समस्या आहेत त्यांच्यासाठी आंबा हानिकारक ठरू शकतो. उष्ण स्वभावाचा आंबा शरीरात पित्त वाढवतो, ज्यामुळे पोटात जळजळ, गॅस किंवा उलट्या यासारख्या समस्या उद्भवू शकतात. जर तुम्हाला अजूनही आंबा खायचा असेल तर खाण्यापूर्वी काही तास पाण्यात भिजवून ठेवणे चांगले, जेणेकरून त्याची उष्णता काही प्रमाणात कमी होईल. तसेच, दूध किंवा दह्यासोबत आंबा खाणे टाळा कारण त्यामुळे अपचन होऊ शकते.
 
3. त्वचेची अ‍ॅलर्जी किंवा एक्झिमा असलेले रुग्ण
आंब्याच्या सालीमध्ये उरुशिओल नावाचे नैसर्गिक संयुग असते. हे तेच रसायन आहे जे 'पॉयझन आयव्ही' मध्ये देखील आढळते आणि त्यामुळे त्वचेची अ‍ॅलर्जी होते. काही लोकांना आंबा खाल्ल्यानंतर ओठांवर जळजळ, खाज सुटणे किंवा पुरळ उठण्याचा अनुभव येऊ शकतो, विशेषतः जर आंबा सालीसह खाल्ला गेला असेल किंवा आंब्याच्या रसाशी थेट संपर्क आला असेल तर. जर तुम्हाला आधीच त्वचेची ऍलर्जी किंवा एक्झिमा असेल, तर आंबा खाण्यापूर्वी अत्यंत काळजी घ्या, नेहमी आंबा सोलून आणि धुऊन खा.
 
4. लठ्ठपणाशी झुंजणारे लोक
आंबा हे नैसर्गिक फळ असले तरी, त्यात असलेली नैसर्गिक साखर आणि कॅलरीज वजन वाढवण्यात भूमिका बजावू शकतात. एका आंब्यामध्ये सुमारे 150 कॅलरीज असू शकतात आणि जर तुम्ही वजन कमी करण्याचा आहार घेत असाल तर ते तुमची दैनंदिन कॅलरीज मर्यादा ओलांडू शकते. याशिवाय, आंबा खाल्ल्याने शरीरात इन्सुलिनची वाढ होते, ज्यामुळे चरबी जमा होण्याची प्रक्रिया वेगवान होऊ शकते. अशा परिस्थितीत, वजन कमी करू इच्छिणाऱ्यांनी मर्यादित प्रमाणात आणि सकाळी आंब्याचे सेवन करावे.
5. लहान मुलांना जास्त प्रमाणात आंबे देऊ नका.
मुलांची पचनसंस्था खूप नाजूक असते. जर लहान मुलांनी एकाच वेळी मोठ्या प्रमाणात आंबे खाल्ले तर त्यांना पोटदुखी, जुलाब किंवा उलट्या होण्याची तक्रार होऊ शकते. 1 ते 3 वर्षांच्या मुलांना आंबा देण्यापूर्वी, आंबा चांगला पिकलेला आहे आणि कमी प्रमाणात दिला जात आहे याची खात्री करा. तसेच, मुलांना आंब्यासोबत बर्फ किंवा कोल्ड्रिंक्स सारख्या खूप थंड गोष्टी देऊ नका कारण त्यामुळे सर्दी आणि खोकला होऊ शकतो.
 
6. ज्यांना मूत्रपिंड किंवा यकृताशी संबंधित समस्या आहेत
आंब्यामध्ये पोटॅशियम आणि फ्रुक्टोजचे प्रमाण जास्त असते, जे किडनी किंवा यकृताच्या समस्या असलेल्या रुग्णांसाठी हानिकारक ठरू शकते. पोटॅशियमचे जास्त सेवन मूत्रपिंडाच्या कार्यावर परिणाम करू शकते आणि यकृताशी संबंधित आजारांमध्ये साखरेचे नियंत्रण अत्यंत महत्वाचे आहे. जर एखाद्याला क्रॉनिक किडनी डिसीज (CKD) किंवा फॅटी लिव्हर सारख्या समस्या असतील तर आंबा खाण्यापूर्वी डॉक्टरांचा सल्ला घेणे शहाणपणाचे ठरेल.
 
अस्वीकरण: आरोग्य, सौंदर्य काळजी, आयुर्वेद, योग, धर्म, ज्योतिष, वास्तु, इतिहास, पुराण इत्यादी विषयांवर वेबदुनियामध्ये प्रकाशित/प्रसारित होणारे व्हिडिओ, लेख आणि बातम्या केवळ सार्वजनिक हित लक्षात घेऊन तुमच्या माहितीसाठी आहेत. वेबदुनिया याची सत्यता पुष्टी करत नाही. कोणताही प्रयोग करण्यापूर्वी, कृपया तज्ञांचा सल्ला घ्या.
Edited By - Priya Dixit