यूटीआय, किंवा मूत्रमार्गाचा संसर्ग, हा एक अतिशय वेदनादायक संसर्ग आहे जो मूत्रपिंड, मूत्राशय किंवा मूत्रमार्गासह मूत्रमार्गाच्या कोणत्याही भागावर परिणाम करू शकतो. ही स्थिती पुरुषांपेक्षा महिलांमध्ये अधिक सामान्य आहे, प्रामुख्याने त्यांच्या शरीररचनामुळे. आकडेवारी दर्शवते की अंदाजे 10 पैकी 6 महिलांना त्यांच्या आयुष्यात किमान एकदा तरी यूटीआयचा अनुभव येतो, तर 10 पैकी फक्त 1 पुरुषालाच हा आजार होतो.
बहुतेक प्रकरणांमध्ये, हा संसर्ग दररोजच्या चुकांमुळे किंवा निष्काळजीपणामुळे होतो. मूत्रमार्गाच्या संसर्गाचा धोका वाढवणारी सर्वात मोठी चूक म्हणजे मूत्र जास्त वेळ रोखून ठेवणे. या संसर्गाची मुख्य लक्षणे म्हणजे वारंवार लघवी होणे, जळजळ होणे आणि लघवी करताना वेदना होणे. या सामान्य चुका ओळखणे आणि त्या टाळणे ही मूत्रमार्गाच्या संसर्गापासून बचाव करण्याची पहिली आणि सर्वात महत्त्वाची गुरुकिल्ली आहे.
कमी पाणी पिणे
खूप कमी पाणी पिल्याने यूटीआयचा धोका नाटकीयरित्या वाढतो. तुम्ही पुरेसे पाणी पिऊनही, मूत्रमार्गातून बॅक्टेरिया सतत बाहेर पडतात. जास्त वेळ लघवी रोखून ठेवणे हे या संसर्गाचे एक प्रमुख कारण आहे. असे केल्याने बॅक्टेरिया मूत्राशयात वाढतात आणि संसर्गाला चालना मिळते. म्हणूनच, आरोग्य तज्ञ तुम्हाला तहान लागली नसली तरीही नियमित अंतराने पाणी पिण्याची शिफारस करतात.
महिलांमध्ये यूटीआयची कारणे
महिलांमध्ये मूत्रमार्गाच्या संसर्गाचे एक प्रमुख कारण म्हणजे शौचास गेल्यानंतर अयोग्य स्वच्छता. गुदद्वाराच्या क्षेत्रातील बॅक्टेरिया मूत्रमार्गात पोहोचू नयेत म्हणून तज्ञ नेहमीच समोरून मागे स्वच्छ करण्याची शिफारस करतात.
सार्वजनिक शौचालये आणि स्विमिंग पूलचा वापर करणे
सार्वजनिक शौचालये वापरताना अत्यंत सावधगिरी बाळगणे महत्वाचे आहे, कारण ते संसर्गाचे स्रोत असू शकतात. शिवाय, दूषित स्विमिंग पूलमध्ये दीर्घकाळ राहिल्याने यूटीआयचा धोका देखील वाढतो. या जागा वापरताना नेहमीच वैयक्तिक स्वच्छता राखा.
यूटीआय टाळण्यासाठी सोपे उपाय-
दिवसातून कमीत कमी 8 ग्लास पाणी प्या जेणेकरून शरीरातील बॅक्टेरिया आपोआप निघून जातील.
जेव्हा जेव्हा तुम्हाला लघवी करावीशी वाटते तेव्हा ताबडतोब जा आणि जास्त वेळ लघवी रोखून ठेवू नका.
वैयक्तिक स्वच्छतेची विशेष काळजी घ्या.
क्रॅनबेरीचा रस पिल्याने बॅक्टेरिया मूत्राशयाच्या भिंतींना चिकटून राहण्यापासून रोखतात, ज्यामुळे संसर्गाचा धोका कमी होतो.
ओलावा साचू नये म्हणून सैल-फिटिंग सुती अंडरवेअर घाला.
सेक्सनंतर लगेच लघवी करायला विसरू नका, कारण यामुळे बॅक्टेरिया बाहेर पडण्यास मदत होते.
अस्वीकरण (Disclaimer) : या लेखात दिलेली माहिती आणि उपाय सामान्य माहितीवर आधारित आहे. या माहितीची पूर्णता, विश्वासार्हता आणि अचूकता याबाबत वेबदुनिया कोणतीही हमी देत नाही. अधिक माहितीसाठी संबंधित तज्ज्ञांचा सल्ला घ्यावा.
Edited By - Priya Dixit