शुक्रवार, 29 मार्च 2024
  1. धर्म
  2. शीख
  3. शिखांचे सण
Written By
Last Updated : शुक्रवार, 13 जानेवारी 2023 (11:01 IST)

Lohri 2023 Date:कधी आहे लोहरी, हा सण का साजरा केला जातो आणि त्याची परंपरा काय आहे

lohari
Lohri 2023 Date: लोहरी हा सण भारतात मोठ्या थाटामाटात साजरा केला जातो. हा सण प्रामुख्याने शीख धर्माच्या लोकांशी संबंधित आहे. हिंदू धर्माचे लोकही हा सण उत्साहात साजरा करतात. लोहरी हा सण मकर संक्रांतीच्या एक किंवा दोन दिवस आधी साजरा केला जातो. लोहरीला लाल लोई असेही म्हणतात. दरवर्षी 14 जानेवारीला लोहरी सण साजरा केला जातो. यावर्षी देखील हा उत्सव 14 जानेवारी 2023 रोजी आहे. पंजाब, हरियाणा, दिल्ली आणि काश्मीरमध्ये लोहरी खास साजरी केली जाते. पंजाबी शेतकरी लोहरीनंतरचा काळ आर्थिक नवीन वर्ष म्हणून पाहतात. लोहरीच्या वेळी पाहुण्यांना सरसों का साग आणि मक्याची रोटी दिली जाते.
 
लोहरीची वेळ   
लोहरी - 14 जानेवारी 2023 (शनिवार)
शुभ मुहूर्त रात्री 8 वाजून 57 पर्यंत राहील.
 
लोहरीचे महत्त्व
हा सण दरवर्षी मकर संक्रांतीच्या आधी साजरा केला जातो. पंजाबमध्ये या सणाला खूप महत्त्व आहे. लोक खूप पूर्वीपासून ते साजरे करण्याची तयारी करतात. या दिवशी लोक आग लावतात, त्यात खीळ, बताशे, रेवाडी आणि शेंगदाणे टाकतात आणि प्रसाद म्हणून खातात. या दिवशी लोक लोहरीच्या आगीभोवती नाचतात आणि गातात.
 
लोहरी आणि दुल्ला भट्टीची
आख्यायिका पौराणिक कथांनुसार, लोहरीचा उगम दुल्ला भट्टीशी संबंधित आहे ज्यांना पंजाबचा रॉबिन हूड म्हणून ओळखले जाते. तो श्रीमंतांना लुटायचा आणि तो पैसा गरिबांमध्ये वाटायचा.  त्याने अनेक हिंदू पंजाबी मुलींची सुटका केली ज्यांना जबरदस्तीने बाजारात विकायला नेले जात होते. संदल बारमध्ये मुली श्रीमंत व्यापाऱ्यांना विकल्या जात असताना दुल्ला भाटीने पंजाबमधील मुलींचे रक्षण केल्याचे सांगितले जाते. दुसरीकडे, एके दिवशी दुल्ला भट्टीने मुलींना या श्रीमंत व्यापाऱ्यांपासून मुक्त केले आणि त्यांचे हिंदू मुलांशी लग्न लावून दिले. तेव्हापासून दुल्ला भट्टीला वीर या पदवीने सन्मानित करण्यात आले आणि दरवर्षी प्रत्येक लोहरीला दुल्ला भट्टीच्या शौर्याच्या कहाण्या सांगितल्या जातात.
 
लोहरीशी संबंधित पौराणिक कथा
हिंदू पौराणिक कथेनुसार, लोहरीचा सण भगवान शिव आणि देवी सती यांच्या जीवनाशी संबंधित आहे. पौराणिक कथेनुसार, माता पार्वतीचे वडील प्रजापती दक्ष यांनी यज्ञाचे आयोजन केले होते आणि या यज्ञासाठी त्यांचे जावई भगवान शिव यांना आमंत्रित केले नाही. त्यामुळे संतप्त होऊन देवी सती आपल्या वडिलांच्या घरी पोहोचली आणि तेथे आपले पती भगवान शिव यांच्याबद्दल कटू शब्द आणि अपमान ऐकून तिने यज्ञकुंडात प्रवेश केला. त्यांच्या स्मरणार्थ अग्नी प्रज्वलित केला जातो असे मानले जाते. या निमित्ताने विवाहित मुलींना त्यांच्या माहेरून सासरच्या घरी पाठवले जाते. त्याचबरोबर रेवडी, मिठाई, शेंगदाणे यांच्याकडून कपडे आणि फळेही पाठवली जातात.
(अस्वीकरण: या लेखात दिलेली माहिती आणि माहिती सामान्य गृहितकांवर आधारित आहे. वेबदुनिया त्याची पुष्टी करत नाही. कृपया त्यांची अंमलबजावणी करण्यापूर्वी संबंधित तज्ञाशी संपर्क साधा)