१६ वर्षांच्या संत ज्ञानेश्वरांचे १४०० वर्षांचे शिष्य चांगदेव महाराजांची कहाणी
ही कथा महाराष्ट्रातील महान संत ज्ञानेश्वरांशी संबंधित आहे. ज्ञानेश्वरांचा जन्म इ.स. १२७५ मध्ये भाद्रपद महिन्याच्या कृष्णपक्षाच्या आठव्या दिवशी महाराष्ट्रातील अहमदनगर जिल्ह्यातील पैठणजवळील आपेगाव येथे झाला. वयाच्या २१ व्या वर्षी त्यांनी जगाचा त्याग केला आणि समाधी घेतली. या २१ वर्षांच्या संताचे १४०० वर्षांचे संत चांगदेव महाराज शिष्य होते. जाणून घ्या ती रंजक कहाणी.
संत चांगदेव १४०० वर्षांचे होते असे म्हटले जाते. आपल्या सिद्धी आणि योगिक शक्तींनी त्यांनी ४२ वेळा मृत्यूला मागे हटवले होते. ते एक महान संत होते पण त्यांना मोक्ष मिळाला नाही. ते एका गुहेत ध्यान आणि तपश्चर्या करायचे आणि त्यांचे हजारो शिष्य होते. त्यांना त्यांच्या योगिक शक्तींद्वारे कळले होते की तो १४०० वर्षांचा झाल्यावर त्यांना त्यांचे गुरु सापडतील.
जेव्हा चांगदेवने संत ज्ञानेश्वरांची कीर्ती आणि वैभव ऐकले तेव्हा त्यांना भेटावेसे वाटले. पण चांगदेवांच्या शिष्यांनी सांगितले की तुम्ही एक महान संत आहात आणि तो एक मूल आहे. तुम्ही त्यांना कसे भेटू शकता? हे आपल्या प्रतिष्ठेला शोभत नाही. हे ऐकून चांगदेव महाराज अहंकारी झाले.
मग त्यांनी विचार केला की संत ज्ञानेश्वरांना पत्र का लिहू नये. पत्र लिहिताना, संताला काय उद्देशून लिहावे याबद्दल ते गोंधळले होते. आदरणीय, पूज्य, प्रणाम की चिरंजीवी. पत्र कुठून सुरू करावे समजत नव्हते. कारण त्यावेळी ज्ञानेश्वरजी फक्त १६ वर्षांचे होते. ते एक महान संत असल्याने त्यांना चिरंजीवी कसे लिहिता येईल? त्यांन खूप विचार केला पण त्यांना काही समजले नाही, म्हणून त्यांनी पत्र तसेच रिकामे पाठवले.
ते पत्र त्यांची बहीण मुक्ताबाईंपर्यंत पोहोचले. मुक्ताबाई देखील एक संत होत्या. त्यांनी पत्राला उत्तर दिले- तुम्ही १४०० वर्षांचे आहात पण तरीही तुम्ही या पत्राइतकेच कोरे आहात.
हे पत्र वाचल्यानंतर चांगदेव महाराजांची ज्ञानेश्वरांना भेटण्याची उत्सुकता आणखी वाढली. मग आपल्या शक्तीचा वापर करून, ते वाघावर स्वार झाले आणि त्याला सापाचा लगाम बांधला आणि संत ज्ञानेश्वरांना भेटण्यासाठी निघाले. त्यांचे शिष्यही त्यांच्यासोबत होते. चांगदेवला त्यांच्या कामगिरीचा खूप अभिमान होता.
जेव्हा संत ज्ञानेश्वरजींना कळले की चांगदेव त्यांना भेटायला येत आहेत तर त्यांना वाटले की पुढे जाऊन त्यांचे स्वागत करावे. त्यावेळी त्यांनी संत ज्ञानेश्वर ज्या भिंतीवर बसले होते ती भिंत हलवण्याचा आदेश दिला. त्यांची बहीण मुक्ताबाई आणि त्यांचे दोन्ही भाऊ निवृत्तीनाथ आणि सोपानदेव देखील त्या व्यासपीठावर बसले होते. भिंत स्वतःहून हलू लागली.
जेव्हा चांगदेवने व्यासपीठ हलताना पाहिले तेव्हा त्यांना खूप आश्चर्य वाटले. मग त्यांना खात्री पटली की संत ज्ञानेश्वर त्यांच्यापेक्षा श्रेष्ठ आहेत कारण त्यांचा निर्जीव वस्तूंवरही अधिकार आहे. माझा फक्त सजीवांवर अधिकार आहे.
त्याच क्षणी चांगदेव महाराजांनी ज्ञानेश्वरजींचे चरणस्पर्श केले आणि त्यांचे शिष्य बनले. असे म्हटले जाते की असे दृश्य पाहिल्यानंतर चांगदेवचे शिष्य त्यांच्यावर रागावले आणि त्यांना सोडून गेले.
