सोमवार, 9 डिसेंबर 2024
  1. धर्म
  2. हिंदू
  3. हिंदू धर्माविषयी
Written By
Last Modified: मंगळवार, 30 मे 2023 (09:09 IST)

Ganga Dussehra 2023 गंगा दसऱ्याचे महत्त्व जाणून घ्या

Ganga aarti
हिंदू धर्मानुसार गंगा दसर्‍याच्या दिवशी सर्व पापे दूर करणारी माता गंगा पृथ्वीवर अवतरली. म्हणूनच गंगा दसरा दरवर्षी ज्येष्ठ महिन्याच्या शुक्ल पक्षाच्या दशमीला साजरा केला जातो. या दिवशी लोक गंगा नदीत स्नान करतात आणि दान देतात. या सणाला अनन्यसाधारण महत्त्व आहे. या दिवशी गंगेत स्नान केल्याने 10 प्रकारची पापे दूर होतात असे सांगितले जाते. गंगा दसऱ्याच्या दिवसाचे महत्त्व आणि मंत्रांबद्दल जाणून घ्या-
 
धार्मिक मान्यतेनुसार गंगा दसर्‍याच्या दिवशी गंगेत स्नान केल्याने पाप धुऊन जाते. यासोबतच मानसिक शांतीही मिळते आणि शरीर शुद्ध राहते. या दिवशी गंगा पूजन केल्याने भगवान विष्णू प्रसन्न होऊन आशीर्वाद देतात. या प्रसंगी गंगेत स्नान केल्याने माणसाला मोक्ष प्राप्त होतो, कारण राजा भगीरथने आपल्या पूर्वजांना वाचवण्यासाठी आणि मोक्ष मिळवून देण्यासाठी आपल्या कठोर तपश्चर्येने माता गंगा यांना पृथ्वीवर आणले, अशी आख्यायिकाही सांगितली जाते.
 
या दिवशी गंगेची पूजा करण्यासोबतच भगवान विष्णू प्रसन्न होतात आणि आशीर्वाद देतात. पुराणानुसार भागीरथच्या तपश्चर्येनंतर गंगा माता पृथ्वीवर आली तेव्हा ती ज्येष्ठ शुक्ल पक्षाची दहावी तिथी होती. गंगा मातेच्या पृथ्वीवर अवतरल्याचा दिवस गंगा दसरा म्हणून ओळखला जातो. या दिवशी जो गंगा नदीत उभे राहून गंगा स्तोत्राचा पाठ करतो त्याला सर्व पापांपासून मुक्ती मिळते. स्कंद पुराणात दसरा नावाचे गंगा स्तोत्र आहे.
 
जर तुम्हाला गंगा नदीवर जाता येत नसेल, तर तुम्ही गंगेचे ध्यान करताना घराजवळील कोणत्याही नदीत किंवा तलावात स्नान करू शकता. गंगाजीचे ध्यान करताना षोडशोपचाराने पूजा करावी. यानंतर या मंत्राचा जप करावा.
 
मंत्राला पाच फुले अर्पण करून, गंगा पृथ्वीवर आणण्यासाठी भागीरथीचे नाव मंत्राने पूजन करावे. यासोबतच गंगेचे उगमस्थानही लक्षात घेतले पाहिजे. गंगाजीच्या पूजेत सर्व वस्तू दहा प्रकारच्या असाव्यात. उदाहरणार्थ, दहा प्रकारची फुले, दहा सुगंधी, दहा दिवे, दहा प्रकारचा नैवेद्य, दहा सुपारीची पाने, दहा प्रकारची फळे असावीत. पूजेनंतर दान करायचे असेल तर दहाच वस्तूंचे दान करावे, कारण ते चांगले मानले जाते, पण जव आणि तीळ यांचे दान सोळा मुठींचे असावे. दहा ब्राह्मणांनाही दक्षिणा द्यावी. गंगा नदीत स्नान करताना दहा वेळा स्नान करावे.
 
गंगा मातेचे वरदान मिळवण्यासाठी  ''ॐ नमो गंगायै विश्वरूपिण्यै नारायण्यै नमो नमः'' या मंत्राचा जप करावा. असे मानले जाते की या मंत्राचा जप केल्याने मनुष्याच्या पापांचा नाश होतो आणि त्याला परम पुण्य प्राप्त होते.
 
Edited By- Priya Dixit