गुरूवार, 28 ऑगस्ट 2025
  1. लाईफस्टाईल
  2. आरोग्य
  3. आरोग्य सल्ला
Written By
Last Modified: शुक्रवार, 24 मार्च 2023 (16:17 IST)

Navratri Vrat Health Tips : नवरात्रीच्या उपवासात या आरोग्यदायी गोष्टी लक्षात ठेवा

Navratri Vrat Health Tips  Keep these healthy things in mind during Navratri fasting    during Navratri fasting     Keep these healthy things in mind  Health Tips For Fasting
नवरात्रीच्या काळात साधारणपणे नऊ दिवसांच्या उपवासात फळे घेतली जातात. उपवास दरम्यान, लोक फक्त एकदाच खातात, ज्यामध्ये फळ आणि सात्विक अन्न खाल्ले जाते. 
नवरात्रीच्या दिवसांत उपवास करणाऱ्यांच्या शरीराला पोषण मिळत नाही. या दरम्यान, कॅलरीज, चरबी आणि साखरेचे प्रमाण निश्चितपणे वाढते.उपवास सोडताना जास्त प्रमाणात जेवण केले जाते. 
त्यामुळे त्यांच्या आरोग्यावर परिणाम होतो तसेच वजन वाढण्याची समस्याही उद्भवू शकते. नवरात्रीमध्ये उपवास करण्यासोबतच आरोग्याचीही काळजी घेणे आवश्यक आहे.उपवासात काय खावे आणि काय खाऊ नये. जाणून घ्या. 
 
द्रव्य पदार्थ पुरेसे घ्या -
उपवासात शरीराला हायड्रेट ठेवण्यासाठी पुरेशा द्रवपदार्थांची गरज असते. यासाठी पुरेशा प्रमाणात पाणी पिण्याबरोबरच इतर द्रवपदार्थ जसे की लिंबूपाणी किंवा शिकंजी आणि नारळपाणी घेता येईल. फळांचा रस घ्या पण फिल्टर न करता फळांच्या रसात फायबर टाकून खा. फळांच्या रसाबरोबरच फायबर देखील मिळेल, जे अन्न पचवण्यासाठी खूप महत्वाचे आहे. द्रव शरीराला आवश्यक जीवनसत्त्वे आणि खनिजे प्रदान करतात. उपवासाच्या वेळी फायबरयुक्त अन्न घेतल्यास बद्धकोष्ठता होऊ शकते. म्हणूनच ज्यूसऐवजी तुम्ही फळांचे सेवन करू शकता. लक्षात ठेवा की फक्त घरगुती रस प्या.
 
आहार सल्ला
जास्त फॅट दूध घेण्याऐवजी डबल टोन्ड दूध घ्या. त्यात चरबीचे प्रमाण कमी आणि पोषक तत्वे जास्त असतात. त्याचप्रमाणे लो फॅट दही, लस्सी, ताक घेता येते. भाजलेले शेंगदाणे, गव्हाच्या पिठाच्या रोट्या फार कमी प्रमाणात तेलात घेता येतात. कमी तुपात केलेली बटाटा, साबुदाण्याची खिचडी किंवा टिक्की घेऊ शकता. तेलाने बनवलेल्या टिक्की खाणे टाळावे. बटाट्याऐवजी तूरडाळ आणि हलवा खाऊ शकतो. उपवासाच्या वेळी फक्त शुद्ध घरगुती अन्न खाणे सर्वात महत्वाचे आहे.
 
फळे आणि सॅलेड चे सेवन करा- 
उपवासात फळे आणि भाज्यांचे सॅलड सेवन केले जाऊ शकते. सफरचंद, डाळिंब, पपई आणि केळी यासारखी एक किंवा अधिक प्रकारची हंगामी फळे पुरेशा प्रमाणात घेता येतात. टरबूज, खरबूज आणि संत्री यासारखी हंगाम नसलेली फळे खाणे टाळा. भाज्यांमध्ये काकडी, टोमॅटो, बीटरूट, कोथिंबीर आणि रताळे हे सेंधव मीठ आणि काळी मिरी पावडर टाकून खाऊ शकता.
 
 थोडे थोडे खा-
काही लोक दिवसभर फळे खातात, तर बरेच लोक उपवासात दिवसभरात काहीही खात नाहीत. पण जेव्हा आपण खातो तेव्हा आपल्याला भूक लागते त्यापेक्षा जास्त खातो. उदाहरणार्थ, ताट भरून फळे, दूध आणि इतर खाद्यपदार्थ खाल्ल्याने आरोग्याला हानी पोहोचते आणि वजनावरही परिणाम होतो. एकाच वेळी भरपूर खाण्याऐवजी दिवसातून तीन ते चार वेळा थोडे थोडे खाणे चांगले.
 
शरीराला विश्रांती द्या-
नवरात्रीच्या उपवासात अन्नात बदल होतो. त्यामुळे मन आणि शरीरावर परिणाम होतो. या स्थितीत लोकांना सुस्त आणि चिडचिड वाटू शकते. त्यामुळे उपवास करताना शरीराला थकव्यापासून वाचवा आणि वेळोवेळी काही काळ विश्रांती द्या. रात्री लवकर झोपा आणि पुरेशी झोप घ्या.  
 
 
 
Edited By - Priya Dixit